Giao
tiếp là cả một nghệ thuật. Chúng ta thích trò chuyện với một người,
nhiều khi không phải vì những gì họ nói mà vì cách họ nói và lắng nghe
chúng ta. Một người nghe chân thành là người tạo được lòng tin, nói
chuyện lôi cuốn, họ sáng suốt và thấu hiểu. Những người này thường có
nhiều bạn cũng như được lòng rất nhiều người.
Một
số người cho rằng khả năng lắng nghe là bẩm sinh, trong khi thật sự nó
là cả một quá trình nỗ lực. Đó còn là một kĩ năng mà chúng ta có thể học
tập, thực hành và hoàn thiện từng ngày. Hãy bắt đầu bằng việc hình
thành các thói quen, sau đó là thực tập chúng mỗi ngày. Những bí quyết
dưới đây sẽ giúp chúng ta biết cách lắng nghe một cách chân thành.
1. Tập trung chú ý
Bao gồm giao tiếp bằng mắt, hướng về phía người nói hay gật nhẹ đầu biểu
lộ sự tán thành và thông hiểu. Điều này cho thấy người nghe đang thật
sự chú ý và lĩnh hội được thông tin.
2. Đáp lại một cách chân thành
Nó nhằm xác nhận những ẩn ý bên trong mà người nói muốn bày tỏ. Khi giãi
bày chuyện gì, điều mà người nói thật sự muốn cho chúng ta biết chính
là thái độ cũng như cảm xúc của họ. Hãy cho họ biết là chúng ta đang
thật sự lắng nghe và thấu hiểu họ bằng những câu như “Chắc hẳn bạn…
(giận, buồn, vui, …) lắm”, “Bạn thấy… (vui, buồn, giận…) lắm đúng
không?”, “Mình thấy là bạn…”… Đây chỉ là một số cách để làm rõ cảm xúc
của người nói hay biểu lộ những cảm xúc khác nhau trong đàm thoại. Đó
cũng là những câu hỏi mở để khuyến khích người nói bày tỏ những ý kiến
và cảm xúc riêng.
3. Diễn giải lại điều vừa được chia sẻ
Thường, khi người ta quá phấn khích, họ sẽ chẳng thể nhận ra là mình
đang nói lòng vòng đâu. Thử diễn giải lại một cách ngắn gọn và gợi mở để
họ nói nhiều hơn. Bí quyết này có thể khiến người đối diện bày tỏ những
điều họ thật sự muốn chia sẻ.
4. Đặt câu hỏi
Bí quyết này rất có giá trị nhưng cũng mang khuyết điểm. Một câu hỏi
không đúng chỗ có thể làm buổi trò chuyện rơi vào ngõ cụt. Chẳng hạn như
một người bạn đang muốn nói rằng cậu ấy đau khổ như thế nào khi chia
tay mà lại nhận được câu hỏi đại loại như “Sao cậu lại để cô ấy đi? Cô
ấy thật đẹp”. Người bạn này dĩ nhiên sẽ càng buồn hơn. Hầu hết các
trường hợp chúng ta không nên hỏi “Tại sao…?” vì nó có vẻ như một lời
trách cứ hay phán xét. Nên hỏi “Cậu cảm thấy như thế nào” “Điều đó rất
có ý nghĩa với cậu đúng không”, “Bây giờ cậu định sẽ thế nào?”. Đó là
những ví dụ để khuyến khích người đối diện bày tỏ nhiều hơn mà không tỏ ý
phán xét hay phê phán họ.
5. Cuối cùng, hãy im lặng
Im lặng làm nhiều người cảm thấy không thoải mái. Họ cho rằng nó thể
hiện sự suy tính hoặc đau khổ. Chúng ta thường sợ những khoảnh khắc im
lặng và thường cố nói một điều gì đó. Một người nghe chân thành lại
khác, họ cũng sẽ thoải mái trong lúc im lặng vì biết rằng nó chứa đựng
nhiều điều để suy ngẫm. Thỉnh thoảng, chờ đợi một vài phút sẽ làm cho
người nói đi sâu hơn vào những điều muốn bày tỏ. Đôi khi, chúng ta phải
im lặng để người đối diện vượt qua những cảm xúc của mình.
Thực tập những bí quyết trên đây không có nghĩa là một người nghe chân
thành thì không cần phải trình bày những ý kiến cá nhân. Dĩ nhiên, cần
phải lắng nghe và nói đúng lúc. Tuy nhiên, một người nghe chân thành là
người biết cách lắng nghe khi người khác cần được chia sẻ. Những bí
quyết này sẽ giúp chúng ta thêm yêu quý và thông cảm nhau hơn. Lắng nghe
sẽ giúp chúng ta thấu hiểu vấn đề một cách sâu sắc cũng như phát triển
các kĩ năng đàm thoại khác